چگونه زعفران گلخانه کشت کنید؟

پرورش زعفران گلخانه ای

اولین موضوعی که مطرح می شود این است که چرا می خواهید زعفران گلخانه ای پرورش دهید؟

زعفران نسبتا گران است بسیاری از مردم، چه آنهایی که از باغبانی آگاهی دارند و چه آنهایی که ندارند تصمیم می گیرند که صرفه جویی کنند و خودشان این ادویه محبوب و گران را تولید کنند.

برخی دیگر ممکن است طعم زعفران را دوست داشته باشند و می خواهند همیشه مقداری از آن را داشته باشند پس نگهداری پیازچه های گیاه زعفران در باغشان کاری هوشمندانه است.

فراموش نکنید اگر چه کاشت زعفران گلخانه ای بسیار ساده است اما پرورش زعفران در گلخانه فرآیندی وقت گیر و پر زحمت است.

از طرفی برداشت محصول زعفران خصوصا در مقادیر زیاد، زمان و زحمت زیادی را می طلبد و اگر فقط قسمتی از محیط خانه را برای گلخانه زعفران در نظر داشته باشید آنچنان بازده خوبی نخواهد داشت. در صورتیکه شرکت ها و مزارع بزرگ همواره بازده خوبی دارند.

بهترین زمان برای تهیه و کاشت پیازچه های زعفران:

برای تهیه پیازهای زعفران خرداد ماه اقدام کنید.

سعی کنید پیازچه های مرغوب و سالم تهیه کنید چون در غیر این صورت بازده خوب و قابل قبولی بعد از برداشت حاصل نمی شود.

بهتر است که از پیازچه با وزن ۱۵ گرم به پایین برای کشت در گلخانه استفاده نکنید.

بعد از تهیه پیازچه ها باید تا زمانی که موعد کاشت آنها در پاییز فرا برسد آنها را در محیطی خنک و خشک و به دور از تابش نور خورشید نگهداری کنید.

در نظر داشته باشید که در مدت نگهداری نباید به پیازچه رطوبتی برسد.

دمای محیط نگهداری نباید بالا برود تا از رشد و شکستن خواب تابستانی پیازها جلوگیری شود.

در این روش پیازچه ها را در خرداد ماه از خاک جدا کنید ودر شرایطی با تهویه مناسب نگهداری کنید تا شهریور ماه آنها را به طبقه ها در سالن انتقال دهید.

در این مرحله که اواخر شهریورماه صورت می گیرد، دمای محیط را به مدت ۷ روز به زیر ۱۳ درجه سانتی گراد می رسانند، این عمل همراه با رطوبت ۸۰ درصد باعث می‌شود که پیازچه ها از خواب تابستانی بیدار شوند و شروع به رشد کنند.

پیازچه ها از اوایل مهر ماه شروع به جوانه زدن می کنند.

نکته:

1. باید از رشد جوانه های ضعیف جلوگیری نمود، این عمل توسط دست انجام می گیرد و باعث می شود که از اتلاف انرژی اندوخته غذایی پیازچه جلوگیری شده و راندمان تولید افزایش یابد.
2. زعفران در پاییز شکوفا می شود، در واقع پیازهای زعفران در پاییز کاشته می شوند و شما در پاییز سال بعد شکوفا شدن آنها را خواهید دید، پس صبور باشید.

چقدر طول می کشد تا زعفران در گلخانه رشد کند؟

یک سال طول می کشد تا گل های زعفران رشد کرده و برای برداشت آماده شوند.

در واقع در پاییز که پیازچه ها کاشته می شوند، پاییز سال بعد گل های زعفران شکوفا می شوند و از مهر تا آذر محصول را برداشت خواهید کرد.

چه زمانی زعفران در گلخانه بهترین رشد خود را دارد؟

پیازچه های زعفران در آب و هوای گرم با مقدار زیادی نور خورشید (ولی نه تابش مستقیم) و خاک زهکشی شده رشد می کند.

بنابر این اگر در منطقه سردی زندگی می کنید ولی قصد پرورش زعفران گلخانه ای را دارید، به دنبال یک گلخانه باشید تا بتوانید فضای مناسبی را ایجاد کنید.

بازده کشت زعفران گلخانه ای

در این روش حدود دو کیلوگرم زعفران خشک شده از یک تن پیازچه های زعفران در سال اول و در سال دوم، حدود چهار کیلوگرم زعفران خشک شده به دست می آورید.

شاید تعجب کنید ولی حدود ۵۰-۶۰ گیاه زعفران تقریبا یک قاشق غذاخوری ادویه زعفران را تولید میکند.

به خاطر داشته باشید که هر کروکوس زعفران یک گل تولید می کند که هر گل سه عدد کلاله قرمز-نارنجی ایجاد می کند.

فراموش نکنید که پیاز زعفران هر ساله رشد می کند و بزرگتر می شود بنابر این شما بعد از دو سال مقدار زیادی زعفران خواهید داشت و تا مدت زیادی می توانید از ذخیره خود استفاده کنید.

مقدمات آموزش کاشت زعفران گلخانه ای:

فاکتورهایی که برای پرورش زعفران گلخانه ای حائز اهمیت است عبارتند از:

۱٫ نور خورشید:

گیاه زعفران دوست دار نور خورشید است، این گیاه باید به دور از سایه و در یک نقطه آفتابی کاشته شود.

نور خورشید باعث می شود که گیاه زعفران با سرعت بیشتری شکوفا شود و طول عمر بیشتری داشته باشد.

۲٫ درجه حرارت مورد نیاز:

پیازچه گیاه زعفران، بافت بسیار مقاومی دارد، و می توانند در برابر درجه حرارت پایین تا حدود ۲۶- درجه سانتیگراد مقاوم باشد.

۳٫ آبیاری:

هر هفته باید پیازچه ها را آبیاری کنید، به گونه ای که تا حدود ۲ سانتی متر با آب پوشانده شوند.

سیستم‌های کشت در محیط‌ های بسته, سیستم‌های کشت هیدروپونیک (آب کشت) یا آئروپونیک (بدون خاک یا هواکشت) یکی از روش‌های مدرن به حساب می‌آید.

برای کشت زعفران گلخانه ای شما می توانید با توجه به شرایط خودتان یکی را انتخاب کنید، پس اولین گام برای شروع، انتخاب روش کشت است.

این روش ها عبارتند از:

کشت گلخانه ای زعفران بدون خاک یا هواکشت (َAeroponic):

این روش که اولین بار در چین توسط شخصی به نام ژائوجی ابداع شد و بدون نیاز به خاک می توانید به پرورش زعفران بپردازید.

در این روش ریشه گیاه زعفران در هوا معلق است و آب و مواد معدنی از طریق اسپری به ریشه گیاه می رسد.

در واقع ریشه گیاه در روش هواکشت به هیچ وجه نباید با آب تماس مستقیم داشته باشد، در غیر این صورت ممکن است پیازها دچار پوسیدگی و فساد شوند.

کشت گلخانه ای هیدروپونیک زعفران(آب ‌کشت):

در این روش ریشه گیاه باید یا در هوای فوق العاده مرطوب، یا در آب و یا در بعضی مواد جامد (غیر از خاک) که رطوبت را به مقدار بالا در خود ذخیره می کنند، نگهداری شوند.

در روش هیدروپونیک، آب موجود در اطراف ریشه، مواد مغذی و اکسیژن را به گیاه می‌رساند.

آموزش کاشت زعفران گلخانه ای:

۱٫ ساخت و آماده سازی گلخانه و تجهیزات گلخانه زعفران:

ابتدا باید محیطی سر پوشیده و تمیز را برای کار خود آماده کنید، ارتفاع دیواره های گلخانه زعفران نباید بیشتر از سه متر باشد.

گلخانه زعفران باید چندین پنجره داشته باشد تا نور طبیعی برای فضای گلخانه فراهم شود، البته نباید به گونه ای باشد که نور خورشید مستقیما وارد فضای گلخانه شود.

جنس دیواره های گلخانه زعفران می تواند از موارد زیر باشد:

• گلهای نی
• سرامیک
• آجر
• گچ
• سیمان

کف گلخانه زعفران بهتر است از سیمان باشد.

فضای داخل گلخانه نباید تاریک باشد، هر چه نور بیشتر باشد برای گیاه بهتر است ولی دقت کنید نور نباید مستقیما به گیاه برخورد داشته باشد.

حتما باید نور مورد نیاز از خورشید تامین شود نه نور لامپ.

ساختار دیواره گلخانه زعفران می تواند پلاستیکی هم باشد، ولی این را مد نظر داشته باشید که باید از ورود مستقیم نور خورشید به داخل جلوگیری کرد، برای این کار بهتر است دیواره های پلاستیکی گلخانه زعفران خود را از داخل رنگ کنید تا از تابش مستقیم نور خورشید جلوگیری شود.

تجهیزات گلخانه زعفران:

1. پیازهای بزرگ و مرغوب (۱۵-۳۰ گرمی)
2. یک سالن یا اتاق سقف دار بعنوان محیط گلخانه که بتوان دما، رطوبت و نور آن را کنترل کرد.
3. قفسه هایی با فاصله چهل سانتی متر در ۴ طبقه
4. طبقه های چوبی به ابعاد یک متر
5. خنک کننده آب
6. دستگاه رطوبت ساز
7. دماسنج
8. رطوبت سنج
9. سنسور کنترل دما و رطوبت

۲٫ تهیه پیازچه مرغوب و درشت جهت کشت در گلخانه زعفران

پیازچه های زعفران را از کجا و از طریق چه کسانی تهیه کنید؟

برای این کار می توانید به نمایشگاه گل و گیاه محل زندگی خود بروید و آنجا را بررسی کنید.

اگر در حال حاضر پیازچه های زعفران را ندارد، می توانید از آنها بپرسید که آیا می توانند از جای دیگری برای شما خریداری کنند.

ولی اگر این هم برای شما امکان پذیر نیست می توانید یک نمایشگاه گل و گیاه آنلاین قابل اطمینان پیدا کنید تا برای شما پیازچه های زعفران را ارسال کنند.

بعد از اینکه پیازچه های مورد نظر خود را تهیه کردید، حال زمان آن رسیده است که بفهمید چه زمانی باید کشت زعفران گلخانه ای را آغاز کنید.

۳٫ هوادهی

۴٫ آماده سازی پیازچه ها و انتقال آنها به گلخانه

قبل از انتقال پیازچه ها به داخل گلخانه، آنجا را با مواد ضد عفونی کننده، ضد عفونی کنید.

همچنین گلخانه را از ورود عوامل آلوده کننده پاک نگه دارید.

در نهایت پیازچه ها را از خاک، مواد و ضایعات اضافی پاک کنید.

برای ضدعفونی یک ظرف بزرگ را تهیه کنید و محلول های ضد عفونی کننده را در آن بریزید. سپس پیازچه ها را به مدت ۱۵ دقیقه در این محلول نگه دارید تا کاملا ضدعفونی شوند.

بعد از مرحله ضدعفونی، پیازها را در محیط خنکی( سایه)، خشک کنید و سپس شروع به کاشت آنها در طبقات از قبل آماده شده کنید.

۵٫ برداشت زعفران گلخانه ای:

بعد از روییدن اولین گل زعفران، برداشت گلها را آغاز کنید.

هر پیازچه در شرایط گلخانه به طور متوسط ۱۲ تا ۱۴ عدد گل تولید می کند.

کلاله ها را از گلهای زعفران جدا کنید.

در مرکز هر گل زعفران کلاله های نارنجی-قرمز که به گل چسبیده اند همان چیزیست که ادویه زعفران از آن ناشی می شود.

این قسمت ها باید با دقت چیده شوند این یک فرایند ظریف و وقتگیر است.

هنگامی که کلاله های زعفران را با دقت جدا کردید، این قسمتهای چیده شده باید در جای گرمی خشک شوند، آنها را در یک جای آفتابی قرار دهید. لازم نیست آنها را در فر قرار دهید.
وقتی کاملا خشک شدند به راحتی خرد می شوند. حال آنها را در یک ظرف و دور از هوای ازاد قرار دهید.

۶٫ انتقال به خاک:

بعد از عملیات برداشت گلها، باید پیازچه ها را به زمینی که از قبل آماده شده انتقال دهید.

به این نکته دقت داشته باشید که در حین انجام این کار به برگ های پیاز آسیبی نرسد و خاک روی برگ ها را نپوشاند.

بعد از انتقال پیازچه ها به خاک مراحل دیگر دقیقا شبیه روشهای کشت زعفران باید ادامه داده شود و املاح و مواد معدنی مورد نیاز در اختیارش قرار بگیرد.

مزایا کشت گلخانه ای زعفران:

1. در همه نقاط جهان پرورش زعفران گلخانه ای قابل انجام است.
2. برای این کار منطقه کوچکی مورد نیاز است.
3. بخشی از هزینه ها مثلا عدم نیاز به کارگر حذف می شوند.
4. پیازچه های زعفران را یکبار خریداری می کنید، ولی درسالهای بعد مجدد می توانید از آنها استفاده کنید.
5. نیاز به آبیاری کم دارند.
6. می توانید شرایط جوی مثل بارندگی را در فضای گلخانه کنترل کنید.
7. برداشت آسان گل های زعفران
8. تولید یک محصول با کیفیت و با سودآوری بالا

معایب کشت گلخانه ای زعفران:

از آنجایی که فرایند گلخانه زعفران ترکیبی از گلخانه و زمین است، بزرگترین اشکال این نوع کشت، هنگام انتقال پیازچه ها به خاک است که برای این کار مساحت زیادی لازم است.

بعد از گل دادن، پیازچه ها برای تغذیه باید به زمین منتقل شوند که این انتقال هزینه بالایی دارد.

منابع:  wikihow و  greenhousetoday